18 Φεβ 2007

Το έλλειμμα παιδιών, το μεγαλύτερο της χώρας

Η πρώτη και σοβαρή επίπτωση που έχει ήδη το τεράστιο έλλειμμα παιδιών από Ελληνίδες μητέρες είναι η κατακόρυφη μείωση των μαθητών με Ελληνες γονείς

Του ΜΑΝΟΛΗ Γ. ΔΡΕΤΤΑΚΗ*

Στη μέχρι σήμερα αρθρογραφία μας για το δημογραφικό πρόβλημα -παρ' όλο ότι γνωρίζαμε εδώ και αρκετά χρόνια ότι ένας σημαντικός αριθμός γεννήσεων στη χώρα μας ήταν από αλλοδαπές μητέρες (βλέπε σχετικά το άρθρο μας στην «Ελευθεροτυπία» της 24.8.1999 στο οποίο παραθέσαμε στοιχεία από μια δική μας έρευνα το έτος εκείνο)- επειδή δεν υπήρχαν επίσημα στοιχεία γεννήσεων κατά υπηκοότητα της μητέρας, εξετάζαμε το σύνολο των γεννήσεων τα τελευταία χρόνια σε σχέση με το σύνολό τους το έτος 1980, δηλαδή το έτος πριν από την έναρξη της κατακόρυφης πτώσης τους (από 148.000 το 1980 κατολίσθησαν γύρω στις 100.000 τον χρόνο από το 1990 και μετά).
Σε πρόσφατα άρθρα μας -με βάση τα στοιχεία της Εθνικής Στατιστικής Υπηρεσίας της Ελλάδας (ΕΣΥΕ)- εξετάσαμε τις γεννήσεις στο Σύνολο Χώρας κατά υπηκοότητα της μητέρας και τους θάνατους κατά υπηκοότητα του θανόντος στη χώρα μας τα έτη 2004 και 2005 (τα πρώτα για τα οποία υπάρχουν τέτοια στοιχεία) και διαπιστώσαμε ότι από τις 105.655 γεννήσεις το 2004, οι 16.852 ή το 16,0% ήταν από αλλοδαπές μητέρες. Οι θάνατοι αλλοδαπών ήταν λίγοι. Εξαιτίας των διαφορών αυτών, το 2004 οι θάνατοι ξεπέρασαν τις γεννήσεις των Ελλήνων κατά 14.632 το 2004, ενώ αντίθετα οι γεννήσεις ξεπέρασαν τους θανάτους των αλλοδαπών κατά 15.345 το 2004.
Το 2004, όπως και το 1980, ήταν ένα δίσεκτο έτος. Κατά συνέπεια τα στοιχεία για τις γεννήσεις των δύο αυτών ετών είναι συγκρίσιμα. Με βάση τα στοιχεία της ΕΣΥΕ για τις γεννήσεις κατά υπηκοότητα το 2004 εξετάζουμε στο άρθρο αυτό την έκταση της μείωσης των γεννήσεων από Ελληνίδες μητέρες σε σχέση με το έτος 1980 στις 13 περιφέρειες και στο Σύνολο Χώρας.
Δεδομένου ότι δεν υπάρχουν στοιχεία για τις γεννήσεις κατά υπηκοότητα της μητέρας το έτος 1980, κάναμε μια εκτίμησή τους εφαρμόζοντας στον πληθυσμό των αλλοδαπών που βρέθηκε στην απογραφή του 1981 (180.595) τους συντελεστές ανά 1.000 κατοίκους που προκύπτουν από τα στοιχεία της ΕΣΥΕ για τις γεννήσεις κατά υπηκοότητα του 2004 σε σχέση με τον πληθυσμό των αλλοδαπών που βρέθηκε στη χώρα στην απογραφή του 2001 (796.713). Οι γεννήσεις από Ελληνίδες μητέρες προκύπτουν από αφαίρεση των γεννήσεων από αλλοδαπές μητέρες από το σύνολο των γεννήσεων των ετών 1980 και 2004.
Στην πρώτη στήλη του Πίνακα 1 δίνονται οι γεννήσεις από Ελληνίδες μητέρες στις 13 περιφέρειες και στο Σύνολο Χώρας το έτος 1980 και στη δεύτερη στήλη στο έτος 2004. Στην 3η στήλη δίνεται η διαφορά των γεννήσεων και στην τέταρτη στήλη η ποσοστιαία μείωση των γεννήσεων το 2004 σε σχέση με το 1980.
Από την τελευταία γραμμή της τρίτης στήλης του Πίνακα 1 φαίνεται ότι οι γεννήσεις από Ελληνίδες μητέρες το 2004 ήταν πάνω από 55.000 λιγότερες απ' ό,τι το 1980. Αυτό είναι το μεγαλύτερο και σημαντικότερο ετήσιο έλλειμμα της χώρας, πολύ πιο σημαντικό από το δημόσιο έλλειμμα, το έλλειμμα του ισοζυγίου πληρωμών, τα ελλείμματα των δημόσιων επιχειρήσεων και οργανισμών κ.λπ. Οι πολλές και σοβαρές επιπτώσεις του ελλείμματος αυτού είναι ήδη εμφανείς και οδυνηρές για τον τόπο και, αν η κατάσταση αφεθεί στην τύχη της, προβλέπεται να γίνουν οδυνηρότερες στο άμεσο και στο απώτερο μέλλον (βλέπε, σχετικά, στη συνέχεια).
Από την τελευταία στήλη του Πίνακα 1 φαίνεται ότι η ποσοστιαία μείωση των γεννήσεων στο Σύνολο Χώρας πλησιάζει το 40%. Το ποσοστό, όμως, μείωσης των γεννήσεων παρουσιάζει μεγάλες διαφορές ανάμεσα στις περιφέρειες. Πιο συγκεκριμένα από την τελευταία στήλη του Πίνακα φαίνεται πως σε ό,τι αφορά το ποσοστό αυτό:
*Την πρώτη θέση (με τη μεγαλύτερη μείωση γεννήσεων) κατέχει η περιφέρεια της Δυτικής Μακεδονίας και ακολουθεί η Ηπειρος, και
*Την τελευταία θέση (με τη μικρότερη μείωση γεννήσεων) κατέχουν το Νότιο Αιγαίο και η Κρήτη.
Ενας από τους λόγους στους οποίους οφείλεται η μικρότερη μείωση των γεννήσεων στο Νότιο Αιγαίο και στην Κρήτη είναι η μεγάλη τουριστική τους ανάπτυξη, εξαιτίας της οποίας υπάρχουν ευκαιρίες απασχόλησης, γεγονός το οποίο επιτρέπει στα νέα ζευγάρια που ζουν ή εγκαθίστανται σ' αυτές να εργάζονται και να κάνουν παιδιά.
Η πρώτη και σοβαρή επίπτωση που έχει ήδη το τεράστιο έλλειμμα παιδιών από Ελληνίδες μητέρες είναι η κατακόρυφη μείωση των μαθητών με Ελληνες γονείς. Η μείωση αυτή φαίνεται ανάγλυφα αν συγκρίνουμε τον μαθητικό πληθυσμό με Ελληνες γονείς στην πρωτοβάθμια (δημοτικά σχολεία) και δευτεροβάθμια (γυμνάσια, λύκεια και τεχνική και επαγγελματική) εκπαίδευση στο σχολικό έτος 2004/05 με το σύνολο του μαθητικού πληθυσμού το σχολικό έτος 1980/81, έτος στο οποίο ο αριθμός των μαθητών με αλλοδαπούς γονείς ήταν αμελητέος. Η σύγκριση αυτή γίνεται στον Πίνακα 2, οι στήλες του οποίου είναι αντίστοιχες του Πίνακα 1.
Από την τελευταία γραμμή του Πίνακα 2 φαίνεται ότι το έλλειμμα παιδιών από Ελληνίδες μητέρες είχε ως άμεση επίπτωση τη μείωση κατά 435.000 (!) των μαθητών με Ελληνες γονείς στην πρωτοβάθμια και δευτεροβάθμια εκπαίδευση! Η περίπτωση αυτή έχει ήδη αποτυπωθεί στα δημοτικά και σε πολύ σημαντικό βαθμό στα γυμνάσια. Στα λύκεια δεν υπάρχει μείωση των μαθητών διότι ένας ολοένα και μεγαλύτερος αριθμός αποφοίτων γυμνασίου συνεχίζει την εκπαίδευσή του στα λύκεια (όχι, όμως, και στα ΤΕΕ, στα οποία υπάρχει μείωση των μαθητών).
Η μείωση των γεννήσεων έχει επιπτώσεις και στο εργατικό δυναμικό της χώρας. Το γεγονός ότι το δυναμικό αυτό δεν μειώνεται οφείλεται στη μεγάλη αύξηση των μεταναστών, οι οποίοι εισήλθαν στη χώρα μας μαζικά τη δεκαετία του '90.
Επιπτώσεις υπάρχουν και στο ασφαλιστικό πρόβλημα της χώρας, οι οποίες θα αυξηθούν καθώς περνούν τα χρόνια. Η μείωση των γεννήσεων σε συνδυασμό με την αύξηση της μέσης διάρκειας ζωής έχει ως αποτέλεσμα την επιδείνωση του δείχτη γήρανσης του πληθυσμού (το ποσοστό του πληθυσμού ηλικίας 65 ετών και άνω είναι μεγαλύτερο από εκείνο του πληθυσμού ηλικίας 0-14 ετών). Οι συνέπειες της γήρανσης είναι πολλές και σοβαρές (αύξηση των δαπανών για τις συντάξεις και την ιατρική, φαρμακευτική και νοσοκομειακή περίθαλψη καθώς και μείωση του δυναμισμού του πληθυσμού).
Η σημαντικότερη και σοβαρότερη, όμως, επίπτωση της μείωσης των γεννήσεων από Ελληνίδες μητέρες σε συνδυασμό με την αύξηση των θανάτων των Ελλήνων είναι η μείωση του ελληνικού πληθυσμού (η οποία έχει ήδη αρχίσει), με ό,τι αυτό συνεπάγεται...
Ολα τα παραπάνω σημαίνουν ότι δεν βρισκόμαστε πλέον στο παρά 5' αλλά στο και 5' της δημογραφικής κρίσης που μαστίζει εδώ και χρόνια τον τόπο. Για την αντιστροφή της καθοδικής πορείας του ελληνικού πληθυσμού απαιτούνται άμεσα και δραστικά μέτρα για την αντιμετώπιση της υπογεννητικότητας (δηλαδή η παροχή πολυσχιδούς βοήθειας στα ζευγάρια που αντιμετωπίζουν οικονομικές δυσκολίες για να αποκτήσουν και να αναθρέψουν τον αριθμό των παιδιών που επιθυμούν -βλέπε και το πρόσφατο βιβλίο της Χ. Συμεωνίδου «Οικογένεια και Γονιμότητα στην Ελλάδα» για τη σχετική έρευνα του ΕΚΚΕ). Για την υλοποίηση των μέτρων αυτών πρέπει να διατεθούν όλοι οι αναγκαίοι πόροι. Η ήδη μεγάλη καθυστέρηση στη λήψη των μέτρων αυτών είναι ασυγχώρητη. Η όποια παραπέρα καθυστέρηση θα είναι εγκληματική.
* Ο Μανόλης Γ. Δρεττάκης είναι πρώην: Αντιπρόεδρος της Βουλής, υπουργός και καθηγητής της ΑΣΟΕΕ

ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ - 17/02/2007

Δεν υπάρχουν σχόλια: